Ogólne dane o rynku tłuszczów roślinnych
Przemysł tłuszczowy należy do najbardziej skoncentrowanych w krajowej branży spożywczej. Jego potencjał produkcyjny wynosi:
- 1 250 tys. ton w zakresie przerobu nasion rzepaku
- 870 tys. ton rafinowanych olejów
- 520 tys. ton produkcji margaryn
Liczących się na krajowym rynku przetwórców rzepaku i producentów wyrobów tłuszczowych wymienia jest 9 firm. Do największych krajowych przetwórców rzepaku zaliczane są Wielkopolskie Zakłady Tłuszczowe w Szamotułach oraz Zakłady Tłuszczowe Kruszwica S.A. Przodującym producentem margaryn i miksów jest Unilever, zaś znaczącym producentem olejów konsumpcyjnych gdański Olvit. Sześć najbardziej liczących się firm z branży tłuszczowej umiejscowionych jest po lewej stronie linii Wisły. Z tej części kraju pochodzi też 80% krajowej produkcji rzepaku. Liderem na rynku olejów roślinnych są ZT Kruszwica S.A., które mają 47 % udziału w rynku. Ponad 80 % akcji tej firmy posiada międzynarodowa grupa Bunge.
Krajowa struktura produkcji roślin oleistych zbliżona jest do średniej UE. Różnice wynikają z udziału w rynku oleistych UE krajów, których warunki klimatyczne pozwalają na uprawę soi, słonecznika i oliwek. Polska ze zbiorami ok. 1 mln ton rzepaku, będzie jego znaczącym producentem w UE po Niemczech, Francji i Wielkiej Brytanii. W chwili obecnej produkujemy w Polsce wprawdzie ponad 1 mln ton rzepaku (kraje UE ok. 10 mln ton), lecz uzyskujemy plony o 1/3 niższe. Podkreślić należy, iż jakościowo polski rzepak nie odbiega od standardów UE, a opinii wielu ekspertów jest nawet wyższej jakości.
Krajowy przemysł olejarski już obecnie w znacznym stopniu bazuje na relacjach ekonomicznych zbliżonych do tych obowiązujących w UE. Można założyć, że sprzęt techniczny jakim obecnie dysponuje polskie rolnictwo pozwoli na rozwinięcie produkcji rzepaku na cele energetyczne. Natomiast niezbędny jest rozwój zakładów przetwórczych.
